Bí quyết sống lâu

“Con người có thể sống 125 tuổi đến 150 tuổi”

Ngày nay, thế giới đã có trên 210.000 người thọ trên 100 tuổi. Năm 1994 Nhật Bản có trên 100 người thọ trên 100 tuổi thì năm 2004 đã có trên 20.000 người thọ trên 100 tuổi (gấp hơn 200 lần); tuổi thọ trung bình của nam 77,9 tuổi; của nữ 85,1 tuổi. Trung Quốc có trên 17.000 người, Việt Nam có 3.695 người thọ trên 100 tuổi.

Cụ ông Sayed Alisakhi KuTahi ở Iran thọ 185 tuổi; ở Hungari cụ ông Setrasch Czarten cũng thọ 185 tuổi; cụ ông Jepse Abzipe ở Nga thọ 180 tuổi, cụ ông S.Izmi ở Nhật Bản sinh ngày 29 tháng 6 năm 1865, mất ngày 12 tháng 2 năm 1986, thọ 121 tuổi. Cụ lấy vợ lần thứ nhất 38 tuổi, lần thứ hai lúc 74… Nước Nhật cho đúc tượng đồng cụ ở quê hương cụ.

Ở Việt Nam cụ bà Lê Thị Cơ, sinh năm 1980, mất 1998, thọ 118 tuổi, v.v.

Bí quyết của những người trường thọ trong lịch sử

Ngược lại lịch sử Trung Quốc, chúng ta thấy từ đời nhà Tần đến đời nhà Thanh có 259 vị hoàng đế. Theo sử sách có 209 vị sống lâu (?), nhưng tuổi thọ bình quân cũng chỉ đạt 39,9 tuổi. Trong đó sống lâu nhất là Càn Long 89 tuổi và Võ Tắc Thiên 82 tuổi. Sau đây, chúng ta tìm hiểm hai vị hoàng đế này.

Vua Càn Long, vị vua thứ tư đời nhà Thanh tên thật là Ái Tân Giác La – Hoàng Lịch, sinh năm 1710, mất 1799, thọ 89 tuổi, làm vua được 63 năm 4 tháng. Bí quyết trường thọ của Càn Long trong 16 chữ:

“Thổ nạp phế phủ

Hoạt động cân cốt

Thập thường tứ vật

Thích thời tiến bổ”

Thổ nạp phế phủlà thường xuyên tập khí công, dưỡng sinh thở sâu, điều hoà…; Hoạt động cân cốtlà vận động thân thể, như săn bắn, thể thao… Thập thường tứ vậtlà mười bộ phận của cơ thể luôn chú ý vận động tập luyện như mặt, tai, mũi, mặt, răng, nước bọt, chân, tay, bụng và ruột gan… Tứ vật là bốn điều kiêng kỵ như: “ Thực vật ngôn” là khi ăn không nói chuyện; “ Ngoạ vật ngữ” là nằm nghỉ không chuyện trò; “ Ẩm vật tuý” là uống rượu vừa phải, không được uống say; “ Sắc vật mê” là không được sắc dục thái quá (tình dục thái quá). Tài liệu khác nói Càn Long rất ham đọc sách nghệ thuật để tập luyện trí não hoặc Càn Long thực hiện bốn kết hợp “ Làmviệc, ăn uống, nghỉ ngơi, rèn luyện”. Đó là bí quyết “ Trường sinh bất lão” của Càn Long.

Nữ hoàng Võ Tắc Thiên thọ 82 tuổi thực hiện những điểm:

- Tĩnh tâm vô thức là nhắm mắt toạ thiền, điều dưỡng thân, thâm (từ bé Võ Tắc Thiên đã theo mẹ tập thiền); ôn luyện võ - rất thích vận động, luyện tập võ nghệ; lòng dạ thảnh thơi, ngắm hoa, xem cây cỏ; nghe nhạc, chơi tranh; cải lão hoàn đồng (70 tuổi mọc 2 răng nữa); tiết chế ăn uống; dùng nhan phương - thuốc làm đẹp da (thuốc đông y bằng cây cỏ ngày xoa 2 lần sáng và tối).

Chúng ta cùng xem một số danh y Trung Quốc nói về bí quyết trường thọ như Tôn Tử Mạc – danh y đời Đường thọ 102 tuổi nêu 5 điểm: Điều chỉnh tính tình, tiết chế ăn uống, luyện tập vừa sức, sống có nền nếp, thận trọng khi uống thuốc.

Danh y Cát Hồng cách đây 1.600 năm thọ 81 tuổi đã đề ra thuyết: “chúng ta thuật hợp tu” - kết hợp lý luận đông y với thực tiễn đạo gia mà quan trọng là kết hợp với các yếu tố: “Tâm lý, tinh thần, tu dưỡng trong thuật dưỡng sinh”. Trương Quần - một nguyên lão thời Quốc dân Đảng Trung Quốc thọ 104 tuổi nói: “Nhân sinh thất thập phương khai thuỷ” nghĩa là: “Đời người bắt đầu từ tuổi 70”. Đó là về mặt sinh học, sự ảnh hưởng của thời tiết khí hậu… 70 tuổi như 01 tuổi, 73 tuổi như 03 tuổi. Nhưng có điều khac là ở tuổi 70 và 73 thì biết tự chăm sóc sức khoẻ của mình. Sinh thời ông sáng tác bài hát có lời như “Mỗi ngày đi bộ ba ngàn bước, mỗi đêm ngủ bảy tiếng, không nên ăn quá no, cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi, sống luôn vui vẻ, lạc quan, không giận dữ hằn thù, yêu người như yêu mình…”. Sau này nhiều sách báo nói về Tứ Phápbảo: “Đi bộ để chữa bệnh, ăn với mục đích phòng bệnh, ngủ ngon giấc, vui vẻ là thần dược”.

Một số nhà hoạt động chính trị xã hội, khoa học và văn nghệ thuật nổi tiếng cũng sống lâu, như Sigimund Freud (1856 – 1939) thọ 83 tuổi, Tống Mỹ Linh (1897 – 2003) thọ 106 tuổi, Tưởng Giới Thạch 86 tuổi, Pablo Picasso (1881 – 1973) thọ 93 tuổi, Victor Marie Hugo (1802 – 1885) thọ 83 tuổi, v.v… Riêng thủ tướng Anh Churchill thọ 91 tuổi đã nói lên bí quyết sống trường thọ của mình gồm 9 điểm: Sống lạc quan, trong sáng, sống biết hài hước vừa độ, phải có ý chí vượt mọi buồn phiền, nghỉ ngơi đúng lúc, nhiều thú vui giải trí lành mạnh, quan tâm dinh dưỡng, khoan dung với mọi người, ăn uống hợp lý, thể dục thể thao, cưỡi ngựa, bơi lội…

Một yếu tố góp phần trường thọ đó là yếu tố di truyền, nhưng không có tính quyết định. Bác sĩ Pilair nghiên cứu 2.300 cụ thọ 90 tuổi trở lên gồm các tuổi thọ của ông bà bên nội, bên ngoại, bố và mẹ để tính ảnh hưởng đến tuổi thọ của con cháu, tìm ra chỉ số TIAL.

Nhưng cách tính này rất khó thực hiện và khó chính xác. Vì ít người có đủ gia phả nội, ngoại. Do đó nhà nghiên cứu vẫn nêu ra các yếu tố quan trọng ảnh hưởng trường thọ như ăn uống, tập luyện vừa sức, môi trường sống…

Ngày nay ở nước ta, người sống có tuổi thọ ngày càng cao và tăng; nhưng số người chết ở tuổi trên dưới 50 cũng không ít. Trong một bài báo: “Hãy cứu vớt đàn ông” nêu 4 điểm: Đàn ông có bệnh nhưng không chịu đi khám bệnh. Khi đi khám thì bệnh đã quá nặng, bác sĩ phải bó tay. Đàn ông nhiều người hay la cà nhậu nhẹt, uống rượu và tình dục thái quá. Đàn ông nén chịu đau buồn, không chịu nói ra cho gia đình, người thân biết và đặc biệt không chịu rơi nước mắt. Nước mắt nhiều khi làm vơi đi nỗi đau buồn. Đàn ông ít nói về sai lầm, thất bại. Họ không hiểu rằng chôn vùi đau khổ là chuốc thêm bệnh tật. Một số nhà doanh nghiệp trẻ đã phạm sai lầm này.

Riêng về ăn uống, nhiều sách đã đề cập. Ở Việt Nam, Lê Quý Đôn đã nói: Bệnh vào từ miệng, hoa ra từ miệng”. Các sách, báo của Nhật đặc biệt chú ý tới ăn uống và dưỡng sinh. Nhà nho Nhật Bản thời Edo tên là Kaibada Ekiken (1630 – 1714) viết cuốn: “ Những bài học dưỡng sinh” trong đó khuyên nên ăn 8/10 bụng (no 80%). Bác sĩ Hinohara Shigeaki, 92 tuổi, vẫn đi bộ thường ngày và ăn no 70% có chất dinh dưỡng là đủ.