Bạn thường xuyên đau đầu
Đau đầu do tâm lý
Đau đầu do căng thẳng (đau đầu tâm lý) có thể gặp ở nhiều lứa tuổi, nhưng thường là tuổi 30 – 40, nữ có xu hướng bị nhiều hơn nam. Tuy chứng đau đầu này không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng tới lao động và chất lượng cuộc sống người bệnh. Cơn đau thường xuất hiện khi bệnh nhân phải suy nghĩ căng thẳng hoặc lo lắng buồn phiền về điều gì đó. Cơn kéo dài từ vài phút đến vài ngày hoặc xuất hiện làm nhiều đợt trong ngày. Đặc điểm của đau đầu loại này là đau âm ỉ, có cảm giác như bị ép, thắt chặt giống như khi ta đội mũ chật hoặc xiết vành khăn trên đầu và ở một số bệnh nhân còn kèm theo nhức, mỏi các cơ ở đầu, cổ. Thường là bệnh nhân đau cả hai bên đầu hoặc lúc đau bên này lúc đau bên kia. Trong cơn đau, bệnh nhân không sốt, không buồn nôn hoặc nôn, không sợ ánh sáng và tiếng động hoặc nếu có sợ thì chỉ sợ một trong hai hiện tượng trên. Một đặc điểm nữa là cơn đau không tăng lên khi hoạt động thể lực thông thường nhưng lại tăng lên khi xúc cảm. Ngoài ra, cơn đau tuy ảnh hưởng chút ít đến sinh hoạt nhưng không bao giờ đau đến mức có thể làm cản trở sinh hoạt của người bệnh. Và đặc điểm cuối cùng của đau đầu tâm lý là khám thần kinh trong hay ngoài cơn đau đều bình thường.
Về điều trị, phải kết hợp tâm lý trị liệu và thuốc. Các thuốc điều trị chủ yếu là thuốc an thần, chống lo âu nhóm benzodiazepam (Seduxen, Valium), thuốc chống trầm cảm (Anafranil, Laroxyll), thuốc giảm đau nonsteroid (Paracetamol, Aspirin). Trong trường hợp đau đầu có liên quan đến căng các cơ quanh hộp sọ thì cần dùng thêm thuốc giãn cơ phối hợp với xoa bóp bấm huyệt và vật lý trị liệu vùng đầu cổ.
Đau đầu do u não
Đau đầu là triệu chứng xuất hiện từ giai đoạn sớm của bệnh u não. Đau thường tiến triển từ từ nặng dần và hay đi kèm với các triệu chứng đa dạng khác tuỳ theo vị trí, bản chất của khối u. Vị trí đau dầu khởi đầu thường cố định ở khu vực có khối u, ở giai đoạn muộn khi khối u phát triển chèn ép tổ chức xung quanh gây tăng áp lực trong sọ thì đau lan toả ra toàn bộ đầu. Đau đầu ít khi dữ dội mà thường chỉ đau nhức âm ỉ nhưng kéo dài dai dẳng và ngày càng tăng dần, bệnh nhân hay đau nhiều lúc nửa đêm về sáng giảm dần hoặc mất đi khi thức dậy. Đau tăng lên khi người bệnh làm các động tác gắng sức ho, rặn, đại tiện… hoặc thay đổi tư thế đột ngột như đang ngồi lại nằm. Ngoài ra trong giai đoạn đầu của bệnh, dùng các thuốc giảm đau thông thường như Aspirin, Paracetamol còn có tác dụng làm dịu cơn đau, về sau những thuốc này không còn hiệu quả với bệnh nhân nữa. Một triệu chứng khác hay đi kèm với đau đầu là bệnh nhân buồn nôn, nôn. Dấu hiệu này xuất hiện ở giai đoạn muộn hơn, không liên quan đến ăn uống, bệnh nhân nôn dễ dàng, nôn vọt, khi nôn xong thì đau đầu lại giảm đi. Một triệu chứng hay gặp nữa là bệnh nhân thường có cơn co giật hoặc có những biểu hiện rối loạn về tâm thần (khi u não ở thuỳ trán hoặc ở thái dương) như thay đổi tính tình, giảm hoạt động, ý thức chậm chạp… Và tuỳ theo vị trí tính chất của khối u còn rất nhiều triệu chứng khác đi kèm với đau đầu như yếu, tê bì nửa người, liệt mặt, lác mắt, nhìn mờ hoặc nhìn đôi, ù tai, chóng mặt… Đặc điểm cuối cùng là khám bệnh trong hoặc ngoài cơn đau đầu có thể thấy những triệu chứng khách quan về thần kinh.
Để chẩn đoán chính xác hoặc loại trừ các bệnh khác, cần khám chuyền khoa thần kinh và làm thêm một số xét nghiệm như điện não đồ, chụp cắt lớp vi tính, chụp mạch não, chụp cộng hưởng từ MRI…, trong đó điện não đồ nên làm đầu tiên bởi vì đây là xét nghiệm không gây hại, rẻ tiền, dễ thực hiện và điều quan trọng hơn là điện não đồ giúp phát hiện sớm có vùng bất thường ở não để định hướng cho thầy thuốc làm tiếp các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh u não.
Về điều trị, cần phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ khối u, trong trường hợp u ở vị trí không mổ được có thể làm phẫu thuật dẫn lưu dịch não tuỷ hoặc điều trị bằng hoá chất, tia xạ.
Nguồn: Khoa học và Đời sống, số 2 (1824), 6 - 1 - 2006, tr 9