VAI TRÒ CỦA ĐỘI NGŨ TRÍ THỨC KH&CN TRẺ TRONG VIỆC XÂY DỰNG CON ĐƯỜNG ĐI LÊN CNXH TẠI VIỆT NAM
Vì thế các bậc đế vương thánh minh không đời nào không coi việc giáo dục nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí quốc gia làm công việc cần thiết...”. Người soạn ra những câu nổi tiếng đó là Tiến sĩ triều Lê, Thân Nhân Trung.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng, luôn đề cao vai trò của tri thức và đội ngũ trí thức. Ngay trong phiên họp đầu tiên, ngày 03/9/1945 của Hội đồng Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Người đã nói với các bộ trưởng rằng: "Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì nhất định phải có học thức".
Thực tế 35 năm đổi mới và phát triển, đất nước ghi nhận sự đóng góp không nhỏ của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) Việt Nam, trong đó phải kể đến một bộ phận đội ngũ trí thức KH&CN trẻ.
- Đội ngũ trí thức KH&CN trẻ góp phần xây dựng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước
Thực tiễn đấu tranh cách mạng và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong hơn nửa thế kỷ qua đã chứng minh rằng, muốn cách mạng thành công, muốn đất nước phát triển nhanh và bền vững cần có đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam và chính sách, pháp luật của Nhà nước phù hợp với từng giai đoạn phát triển. Sự nghiệp đổi mới, xây dựng đất nước trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội chỉ đạt được thành công khi có một hệ thống lý luận đúng đắn, khoa học và cách mạng soi sáng.
Thứ nhất, đội ngũ trí thức KH&CN trẻ là những người ham học hỏi, say mê nghiên cứu khoa học, có tư duy đổi mới, sáng tạo, hiện đại và đã có những đóng góp to lớn trong việc cung cấp luận cứ khoa học góp phần xây dựng chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Họ là thế hệ đang làm chủ đất nước, luôn nỗ lực phấn đấu cho sự nghiệp dân giàu, nước mạnh và biết dùng trí tuệ, năng lực, tâm huyết phụng sự cho Tổ quốc, cho dân tộc.
Thứ hai, đội ngũ trí thức KH&CN trẻ đã và đang tham gia sôi nổi, hiệu quả vào hoạt động tư vấn, phản biện đối với các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các dự án, đề án trọng điểm của quốc gia. Họ luôn chủ động trong việc bày tỏ quan điểm, chính kiến và đưa ra những luận cứ khoa học giúp xem xét, đánh giá, minh chứng cho sự phù hợp/chưa phù hợp của vấn đề, và hơn hết là đề xuất, khuyến nghị những giải pháp thiết thực mang tính đột phá, chiến lược giúp giải quyết được những vướng mắc còn tồn tại
Thứ ba, đội ngũ trí thức KH&CN trẻ đã không ngừng đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức trong nhân dân về chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, các kiến thức, tiến bộ khoa học kỹ thuật mới giúp nâng cao dân trí, bảo vệ sức khỏe nhân dân, tăng tính thích ứng và ứng phó với biến đổi khí hậu, nâng cao chất lượng sống cho người dân trên khắp vùng miền đất nước.
- Đội ngũ trí thức KH&CN trẻ tích cực tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao kỹ thuật, công nghệ, các hoạt động vì cộng đồng
Trí thức KH&CN trẻ phần lớn là những người đang học tập, làm việc tại các cơ quan, đoàn thể với những công việc chuyên môn nhất định. Do đòi hỏi nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ trong quá trình công tác cũng như ưu thế và sự thuận lợi của tuổi trẻ, họ luôn chủ động học tập, tích lũy kinh nghiệm, tổ chức thực hiện, tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học thông qua các đề tài, dự án gắn liền nghề nghiệp, chuyên môn mà họ đang đảm nhiệm.
Bên cạnh đó, đội ngũ trí thức KH&CN trẻ còn có nhiều đóng góp trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học và ứng phó biến đổi khí hậu. Ngoài ra, trí thức KH&CN trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng hoặc trực tiếp xây dựng mô hình, tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo cho người dân, trực tiếp thực hiện nhiều dự án BVMT, bảo tồn động vật, thực vật; xây dựng nhiều mô hình bảo vệ và khai thác bền vững tài nguyên nước, mô hình về năng lượng sạch (điện mặt trời, điện gió…).
Mặt khác, không thể phủ nhận sự đóng góp của đội ngũ trí thức KH&CN trẻ đối với các hoạt động giáo dục và đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phát triển cộng đồng và xóa đói giảm nghèo, khuyến khích và thúc đẩy phong trào sáng tạo KH&CN Việt Nam và đẩy mạnh hoạt động hợp tác trong nước và quốc tế.
Ghi nhận vai trò và sự đóng góp của đội ngũ trí thức KH&CN nói chung, tham dự Hội nghị “Đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng” do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam chủ trì tổ chức ngày 15/9/2021, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã khẳng định: đội ngũ trí thức Việt Nam nói chung và trí thức khoa học và công nghệ nói riêng đã có nhiều đóng góp quan trọng trong công cuộc đổi mới, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ thường xuyên tham mưu, tư vấn về việc hoạch định chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, đồng thời có nhiều hoạt động phong phú, thiết thực, tích cực thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ vào đời sống; tạo dựng hệ sinh thái khoa học và công nghệ; thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và bồi dưỡng nhân tài; tuyên truyền phổ biến kiến thức, nâng cao dân trí...
