Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ sáu, 23/04/2021 17:52 (GMT+7)

Liên hiệp Hội: Tổ chức chính trị - xã hội hay Hội đặc thù?

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam(Liên hiệp Hội Việt Nam) thành lập ngày 29-7-1983có hệ thốngLiên hiệp Hội địa phương  với 63tỉnh, thành phố . Qua40 nămxây dựnghoạt độngvà phát triểntổ chức Liên hiệp Hội đã đóng góp cho xã hội kết quả thiết thực vàLiên hiệp Hội Việt Nam được Đảng, Nhà nước xác định là tổ chứcChính trị -Xã hội của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam.

Nhưng thực tế về  công tác tổ chức Liên hiệp Hội vẫn xem là Hộicó tính đặc thù (Hội đặc thù).  Như vậy xét về  pháp lý thì sai với các văn bản được Đảng và Chính phủ quy định, bởi lẽ: tại Thông báo số 52-TB/TW ngày 31/8/1993 của Ban Bí thư, đã xác định tính chất và nguyên tắc tổ chức của Liên hiệp Hội Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội của trí thức Việt Nam.

Hơn 5 năm sau, vào ngày 11/11/1998 Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 45-CT/TW vẫn xác định Liên hiệp Hội Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội của trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam, cùng với các đoàn thể chính trị - xã hội khác tạo thành lực lượng nòng cốt trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Và để thể chế hóa Chỉ thị số 45-CT/TW của Bộ Chính trị, ngày 01/8/2000 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 14/2000/CT-TTg cũng xác định Liên hiệp Hội Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội của trí thức Việt Nam hoạt động trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ…

Các đại biểu tham dự Đại hội VIII của LHHVN (Tháng 12/2020)

Đặc biệt là Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 06/8/2008 của BanChấp hành Trung ương (khóa X)với quan điểm chỉ đạo là “ Xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước... Đầu tư xây dựng đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững...”và mục tiêu Gắn bó vững chắc giữa Ðảng và Nhà nước với trí thức, giữa trí thức với Ðảng và Nhà nước, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh công - nông – trí”.Một lần nữa, Bộ Chính trị tiếp tục tái khẳng định thể hiện rõ quan điểm và mục tiêu đối với Liên hiệp Hội Việt Nam tại Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 : “Đến năm 2020, xây dựng Liên hiệp Hội Việt Nam trở thành tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh ở Trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Khi Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21/4/2010 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý Hội và Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg ngày 01/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc quy định Hội có tính chất đặc thù được ban hành, thì hệ thống Liên hiệp Hội từ Trung ương đến địa phương bị điều chỉnh là Hội có tính chất đặc thù.

Tuy nhiên, khi Nghị định số 45/2010/NĐ-CP và Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg khi được ban hành  thì không căn cứ vào Thông báo số 52-TB/TW, Chỉ thị số 45-CT/TW, Chỉ thị số 14/2000/CT-TTg, Chỉ thị số 42-CT/TW. Từ đóhoạt động của Liên hiệp Hội gặp nhiều bất cập, vì theo các Chỉ thị của Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ như nêu trên thì Liên hiệp Hội từ Trung ương đến các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là đối tượng bị điều chỉnh bởi Nghị định số 45/2010/NĐ-CP, Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg là không phù hợp, không đúng với chủ trương, đường lối, quan điểm, mục tiêu chỉ đạo của Đảng và quy định của Nhà nước.

Mặt khác, tại Điểm 3.3, Mục 3 của Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị yêu cầu : “Tiếp tục thể chế hóa, sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách liên quan đến Liên hiệp Hội Việt Nam”; Thông báo số 116/TB-VPCP ngày 12/5/2011 của Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ, yêu cầu: “ Bộ Nội vụ khẩn trương nghiên cứu đề xuất việc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21/4/2010 và Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg ngày 01/11/2010 theo đúng tinh thần Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị, trong đó đã xác định Liên hiệp Hội là tổ chức chính trị - xã hội”.

Theo đó, ngày 21/10/2015, Thủ tướng Chính phủ ban hànhQuyết định số 1795/QĐ-TTg phê chuẩn Điều lệ Liên hiệp Hội Việt Nam tiếp tục khẳng định: Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam, …có hệ thống tổ chức từ Trung ương đến các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”.

Từ các vấn đề nêu trên, tư tưởng chỉ đạo và chủ trương của Đảng, Nhà nước về Liên hiệp Hội Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam giống như các tổ chức chính trị - xã hội được quy định tại Khoản 2, Điều 9, Hiến pháp năm 2013 đã rõ ràng.

Theo Điều 83 của Luật số 17/2008/QH12 (trước đây) và Khoản 2, Khoản 3 Điều 156 của Luật số 80/2015/QH13 ngày 22/06/2015 của Quốc hội thì đối với tổ chức Liên hiệp Hội Việt Nam được áp dụng quy định tại Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị và Quyết định số 1795/QĐ-TTg ngày 21/10/2015 của Thủ tướng Chính phủ.

Căn cứ Điều 87, 88, 89, 93 của Luật số 17/2008/QH12 (trước đây); Khoản 2, Khoản 3 Điều 156 và Khoản 3 Điều 164 của Luật số 80/2015/QH13 ngày 22/06/2015 của Quốc hội thì việc áp dụng Nghị định số 45/2010/NĐ-CP, Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg đối với tổ chức Liên hiệp Hội Việt Nam là không phù hợp và có dấu hiệu trái pháp luật.

Căn cứ Mục 4 tại Chỉ thị số 42-CT/TW của Bộ Chính trị yêu cầu: “Đảng đoàn Quốc hội, Ban Cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo kịp thời việc thể chế hóa nội dung của Chỉ thị”.

Mới đây,Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hànhKết luận số 93-KL/TW ngày 20/11/2020 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa X) yêu cầu “Khẩn trương thể chế hóa các chủ trương của Đảng về tổ chức và hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam; Đảng đoàn Quốc hội, Ban Cán sự Đảng Chính phủ lãnh đạo việc rà soát hệ thống các văn bản pháp luật có liên quan đến hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam để kịp thời bổ sung, sửa đổi nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong toàn hệ thống chính trị”.

Theo đó, Đảng tiếp tục khẳng định địa vị pháp lý, vai trò, vị trí của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật từ trung ương đến địa phương là tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị của Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam là tổ chức của giới trí thức khoa học và công nghệ, bộ phận cấu thành của nền tảng liên minh chính trị với giai cấp công nhân, giai cấp nông dân, được Đảng và Nhà nước xác định là tổ chức chính trị - xã hội (Khoản 2, Điều 2 Hiến pháp năm 2013).

Liên hiệp Hội là tổ chức chính trị - xã hội hay Hội đặc thù?“ Câu chuyện” này luôn là đề tài được bàn luận ở các kỳ Hội nghị giao ban Liên hiệp Hội toàn quốc hằng năm nhưng đến nay chưa “ngã ngũ”…Vì vậy nên chăng Liên hiệp Việt Nam nên có xuất, kiến nghị với Bộ Nội vụ, Thủ tướng Chính phủ xem xétcó văn bản thể chế hóa chủ trương, đường lối, quan điểm, mục tiêu chỉ đạo của Đảng để điều chỉnh tổ chức Liên hiệp Việt Nam không phải là Hội đặc thù ra ngoài phạm vi của Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg ngày 01/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ và Nghị định số 45/2010/NĐ-CP của Chính phủ. Đồng thời, xác định Liên Hội Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức Việt Nam như các tổ chức chính trị - xã hội được quy định tại Khoản 2, Điều 9, Hiến pháp năm 2013./.

                                      Tác giả bài viết:Huỳnh Đức Thế (LHH Phú Yên)

Xem Thêm

Nâng cao nhận thức và năng lực ứng dụng AI trong truyền thông, báo chí
Ngày 29-5, Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức Chương trình tập huấn với chủ đề “Trí tuệ nhân tạo (AI) – Ứng dụng trong báo chí hiện đại”. Học viên tham dự tập huấn là các phóng viên, biên tập viên thuộc các cơ quan báo chí của các Tổ chức KH&CN, Hội ngành toàn quốc trong hệ thống.
Chủ tịch Phan Xuân Dũng chúc mừng Liên hiệp hội Hà Tĩnh nhân Kỷ niệm 30 năm thành lập
Sáng 26/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Tĩnh (Liên hiệp hội) đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập (27/5/1995-27/5/2025). Dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân, đại diện các tỉnh bạn, các sở ngành tại địa phương và lãnh đạo, cán bộ nhân viên của Liên hiệp hội qua các thời kỳ.
Phát động hưởng ứng Ngày phòng chống tác hại của thuốc lá tại Phú Yên
Sáng qua 28/5, tại Trường đại học Phú Yên, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh phối hợp với Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam tổ chức lễ phát động hưởng ứng các hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá vì sức khỏe người tiêu dùng với thông điệp: “Phòng chống tác hại của thuốc lá bảo vệ thế hệ tương lai”, “Vì sức khỏe người tiêu dùng hãy nói không với thuốc lá”.
Quảng Ngãi: Tổ chức Hội nghị tuyên truyền cho trí thức
Chiều 9/5, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh Quảng Ngãi, Liên hiệp hội tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức và Hội viên của Câu lạc bộ Lê Trung Đình tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề “Tình hình Biển Đông gần đây và chính sách của Việt Nam”.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Phát động Chiến dịch phục hồi rừng “Rừng xanh lên 2025” tại Sơn La
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học 22/5 và Ngày Môi trường Thế giới 05/06, ngày 25/5, Liên Hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) đã phối hợp cùng Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), Hạt Kiểm lâm Vân Hồ, Trung tâm Nghiên cứu Sáng kiến Phát triển cộng đồng (RIC) và chính quyền địa phương phát động trồng hơn 18.000 cây bản địa tại hai xã Song Khủa và Suối Bàng, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.

Tin mới

Nâng cao nhận thức và năng lực ứng dụng AI trong truyền thông, báo chí
Ngày 29-5, Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức Chương trình tập huấn với chủ đề “Trí tuệ nhân tạo (AI) – Ứng dụng trong báo chí hiện đại”. Học viên tham dự tập huấn là các phóng viên, biên tập viên thuộc các cơ quan báo chí của các Tổ chức KH&CN, Hội ngành toàn quốc trong hệ thống.
Quảng Ngãi: Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức tỉnh “Kỷ nguyên mới - Sứ mệnh và hành động”
Thực hiện Chương trình phối hợp công tác năm 2025, Liên hiệp hội tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề: “Kỷ nguyên mới - Sứ mệnh và hành động”
Quảng Bình: Hội nghị tập huấn Trí tuệ nhân tạo (AI) trong hành chính - công vụ - xã hội
Ngày 28/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Quảng Bình tổ chức Hội nghị tập huấn Trí tuệ nhân tạo (AI) trong hành chính- công vụ - xã hội cho 100 học viên là cán bộ, công chức, viên chức một số sở ngành, cơ quan Liên hiệp Hội và hội viên của các Hội thành viên.
Chủ tịch Phan Xuân Dũng chúc mừng Liên hiệp hội Hà Tĩnh nhân Kỷ niệm 30 năm thành lập
Sáng 26/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Tĩnh (Liên hiệp hội) đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập (27/5/1995-27/5/2025). Dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân, đại diện các tỉnh bạn, các sở ngành tại địa phương và lãnh đạo, cán bộ nhân viên của Liên hiệp hội qua các thời kỳ.
Phát động hưởng ứng Ngày phòng chống tác hại của thuốc lá tại Phú Yên
Sáng qua 28/5, tại Trường đại học Phú Yên, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh phối hợp với Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam tổ chức lễ phát động hưởng ứng các hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá vì sức khỏe người tiêu dùng với thông điệp: “Phòng chống tác hại của thuốc lá bảo vệ thế hệ tương lai”, “Vì sức khỏe người tiêu dùng hãy nói không với thuốc lá”.
Anh nông dân lớp 5 và hành trình tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật
Trong bối cảnh nông nghiệp ngày càng đòi hỏi sự đổi mới, thích ứng và sáng tạo để nâng cao năng suất và giảm chi phí lao động, một người nông dân tại Châu Phú, An Giang - dù chỉ học hết lớp 5 - đã chứng minh rằng: Tri thức không chỉ đến từ sách vở mà còn từ thực tiễn cần mẫn và khối óc sáng tạo không ngừng.
Trao Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2024
Tối 28/5, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ tổng kết và trao Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ (KHCN) Việt Nam năm 2024.
Quảng Ngãi: Tổ chức Hội nghị tuyên truyền cho trí thức
Chiều 9/5, tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh Quảng Ngãi, Liên hiệp hội tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ tổ chức Hội nghị thông tin, tuyên truyền cho đội ngũ trí thức và Hội viên của Câu lạc bộ Lê Trung Đình tỉnh Quảng Ngãi với chủ đề “Tình hình Biển Đông gần đây và chính sách của Việt Nam”.
Đắk Lắk: Hội nghị phản biện Dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thực hiện dân chủ cơ sở
Sáng ngày 27/5/2025, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đắk Lắk (Liên hiệp hội) đã diễn ra Hội nghị phản biện và góp ý đối với Dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đắk Lắk về việc quyết định các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Thanh Hoá: Hội thảo KH về giải quyết tình trạng thiếu lao động ở nông thôn, lao động trực tiếp tham gia SX nông nghiệp
Sáng ngày 27/5/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Viện Nông nghiêp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động sản xuất ở khu vực nông thôn, lao động có kỹ thuật, tay nghề cao trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ”.
Phát động Chiến dịch phục hồi rừng “Rừng xanh lên 2025” tại Sơn La
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học 22/5 và Ngày Môi trường Thế giới 05/06, ngày 25/5, Liên Hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) đã phối hợp cùng Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), Hạt Kiểm lâm Vân Hồ, Trung tâm Nghiên cứu Sáng kiến Phát triển cộng đồng (RIC) và chính quyền địa phương phát động trồng hơn 18.000 cây bản địa tại hai xã Song Khủa và Suối Bàng, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Bình Thuận: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất
Sáng ngày 27/5, tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp đột phá trong ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào thực tiễn quản lý và sản xuất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”.
VinFuture 2025 nhận 1.705 đề cử toàn cầu – tăng 12 lần số đối tác đề cử sau 5 mùa giải
Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture đã chính thức khép lại vòng đề cử cho mùa giải thứ 5 với 1.705 hồ sơ đến từ khắp nơi trên thế giới. Đặc biệt, số lượng đối tác đề cử chính thức của Giải thưởng đã tăng trưởng vượt bậc, đạt 14.772 đối tác.
Hỗ trợ thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững
Dự án Hỗ trợ phục hồi rừng tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình do Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Việt là Chủ dự án với mục tiêu hỗ trợ việc thực hiện các giải pháp bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên gắn với cải thiện sinh kế bền vững cho cộng đồng.