Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ ba, 22/10/2024 09:07 (GMT+7)

Đã mở ra môi trường cởi mở, minh bạch trong hoạt động hội

Ngày 08/10/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 126/2024/NĐ-CP, Quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội tại Việt Nam với nhiều điểm mới. Nghị định này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 26/11/2024, thay thế cho các quy định cũ (Nghị định 45/2010/NĐ-CP và Nghị định 33/2012/NĐ-CP) nhằm cải tiến và đảm bảo tính minh bạch, hợp pháp trong việc thành lập, vận hành và quản lý các tổ chức hội.

Nghị định 126/2024/NĐ-CP (gọi tắt: Nghị định 126), gồm có 08 Chương và 53 Điều, áp dụng đối với tổ chức, công dân Việt Nam có liên quan đến thành lập, tổ chức, hoạt động và quản lý nhà nước về hội. Nghị định 126 có nhiều điểm mới và ý nghĩa thiết thực trong hoạt động hội, trong đó có Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật, ở các cấp hiện nay.

tm-img-alt

Ông Lê Tấn Đễ - Phó Giám đốc Thường trực Sở Nội vụ tỉnh Phú Yên, phát biểu khai mạc lớp tập huấn về công tác hội

Tổ chức xây dựng và phát triển hội

Một trong những điểm nổi bật của Nghị định 126 là quy định chặt chẽ về điều kiện thành lập hội. So với Nghị định 45/2010/NĐ-CP, thì các yêu cầu về tên gọi, phạm vi hoạt động, và số lượng thành viên ở Nghị định 126 đã được nêu rõ hơn, cụ thể như: Về tên gọi của hội: Phải được viết bằng tiếng Việt, hoặc phiên âm tiếng Việt. Tên có thể được dịch sang tiếng dân tộc thiểu số hoặc tiếng nước ngoài, nhưng phải phản ánh đúng tôn chỉ, mục đích và lĩnh vực hoạt động chính. Đặc biệt, tên gọi không được trùng lặp hoặc gây nhầm lẫn với các hội đã thành lập trước đó.Quy định này nhằm giảm thiểu tình trạng trùng lặp tên với nhau trong quản lý các tổ chức hội.

Về Số lượng thành viên: Điều kiện về số lượng tối thiểu các thành viên tham gia thành lập hội được quy định rõ ràng hơn so với trước đây. Đối với hội hoạt động trên phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh, cần có ít nhất 100 tổ chức hoặc công dân. Tại cấp tỉnh, số lượng này là 50, cấp huyện là 20, và cấp xã là 10.Điều này nhằm đảm bảo hội có nền tảng thành viên đủ mạnh để hoạt động bền vững và hiệu quả, tránh tình trạng hội "ảo" hoặc không có đủ nguồn lực.

Về Ban vận động thành lập hội: Một yêu cầu mới và quan trọng trong Nghị định 126 là việc thành lập Ban vận động thành lập hội. Ban vận động bao gồm các tổ chức và cá nhân có tâm huyết và kiến thức liên quan đến lĩnh vực hoạt động của hội. Vì Ban vạn động này đóng vai trò xây dựng kế hoạch hoạt động ban đầu và kết nối với các cơ quan quản lý Nhà nước.

Ban vận động cần có ít nhất một Trưởng ban và Phó trưởng ban, các thành viên phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận. Đây là một điểm mới giúp nâng cao tính minh bạch và chuẩn bị kỹ lưỡng cho quá trình thành lập hội.

Điều đáng chú ý là Nghị định 126 không áp dụng cho một số tổ chức như: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và các tổ chức đoàn thể khác…Điều này nhằm tôn trọng tính đặc thù và vai trò quan trọng của các tổ chức chính trị-xã hội trong hệ thống chính trị của Việt Nam.

Các tổ chức tôn giáo, cơ sở tín ngưỡng và các tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp (theo quy định của Bộ luật Lao động) cũng không nằm trong phạm vi điều chỉnh của Nghị định 126.

Ngoài ra Nghị định 126 còn đề cập đến các nguyên tắc hoạt động và trách nhiệm của hội, nhằm tăng cường sự minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quá trình hoạt động của hội.

Hội phải hoạt động đúng với tôn chỉ, mục đích đã đăng ký, tuân thủ các quy định của pháp luật, không được lợi dụng danh nghĩa của hội để tiến hành các hoạt động trái pháp luật hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh quốc gia và trật tự xã hội, cụ thể như:

Về Điều lệ hội: Mỗi hội phải có điều lệ riêng, trong đó quy định rõ quyền hạn và trách nhiệm của các hội viên, cơ cấu tổ chức, cũng như các quy trình bầu cử và hoạt động của hội. Điều lệ này phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Về Báo cáo tài chính và hoạt động: Các hội phải công khai tài chính và báo cáo các hoạt động của mình trước cơ quan quản lý nhà nước. Điều này giúp tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của các hội, đảm bảo rằng các hội không lợi dụng vị thế của mình để thực hiện các hành vi trái pháp luật hoặc gian lận tài chính.

Quản lý hoạt động và quyền lợi của hội

Nghị định 126 cũng quy định cụ thể về thẩm quyền của các cơ quan Nhà nước trong việc quản lý hội. Cơ chế này phân định trách nhiệm giữa các cấp chính quyền, từ trung ương đến địa phương, cụ thể như:

Thủ tướng Chính phủ: Có thẩm quyền phê duyệt Điều lệ của các hội hoạt động trên phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh, và những hội có Đảng đoàn.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ: Chịu trách nhiệm phê duyệt Điều lệ, cho phép thành lập, chia tách, sáp nhập, hợp nhất, giải thể hoặc đình chỉ hoạt động đối với các hội hoạt động trên phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và cấp huyện: Được trao thẩm quyền giải quyết các vấn đề tương tự đối với các hội hoạt động trong phạm vi tỉnh, huyện hoặc xã.

Quy định về thẩm quyền này nhằm đảm bảo quá trình quản lý hội diễn ra thống nhất, có sự giám sát chặt chẽ từ cơ quan có thẩm quyền, đồng thời phân cấp trách nhiệm rõ ràng.

Bên cạnh việc thành lập và quản lý, Nghị định 126 cũng đặt ra các nguyên tắc hoạt động của hội. Hội phải tuân thủ các quy định của pháp luật, không được lợi dụng hoạt động của mình để gây ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh quốc gia, trật tự công cộng, hoặc vi phạm đạo đức xã hội. Các hội được phép tổ chức các hoạt động nhằm đạt được mục tiêu của mình nhưng phải báo cáo đầy đủ và chịu sự giám sát của các cơ quan có thẩm quyền.

Một trong những điểm mới là quy định về việc hội phải lập và thực hiện Điều lệ, trong đó quy định rõ về các vấn đề như quyền và nghĩa vụ của hội viên, cơ cấu tổ chức, và quy trình hoạt động của hội.Hội cũng phải đảm bảo công khai tài chính và các hoạt động, giúp tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Nghị định 126 cũng quy định rõ về thành phần hội viên, bao gồm hội viên chính thức, hội viên liên kết và hội viên danh dự.Hội viên chính thức là những cá nhân hoặc tổ chức tham gia và có đầy đủ quyền lợi, nghĩa vụ trong hoạt động của hội.Hội viên liên kết và hội viên danh dự có thể tham gia một số hoạt động của hội nhưng không có đầy đủ quyền lợi như hội viên chính thức. Quy định này giúp đảm bảo rằng mọi hội viên đều có vai trò rõ ràng và hoạt động của hội được tổ chức một cách minh bạch và có sự phân biệt rõ ràng giữa các loại hình thành viên.

Tác động và ý nghĩa của Nghị định

Nghị định 126/2024/NĐ-CP là bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về tổ chức và hoạt động của các hội tại Việt Nam. Với những quy định mới, nghị định không chỉ giúp nâng cao tính minh bạch, rõ ràng trong hoạt động của hội mà còn đảm bảo rằng các hội được thành lập và hoạt động một cách bền vững, có trách nhiệm và tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật.

Việc phân định thẩm quyền quản lý giữa các cơ quan từ Trung ương đến địa phương cũng giúp giảm bớt sự phức tạp trong quá trình phê duyệt và quản lý các hội, đồng thời đảm bảo sự giám sát chặt chẽ hơn. Đây cũng là một bước đi cần thiết để hỗ trợ sự phát triển kinh tế-xã hội ở các địa phương và cả nước, đồng thời tăng cường vai trò của các tổ chức xã hội trong việc thúc đẩy các hoạt động cộng đồng và bảo vệ quyền lợi của người dân.

Như vậy, Nghị định 126/2024/NĐ-CP không chỉ là một văn bản quy phạm pháp luật đơn thuần mà còn mang tính cải cách trong quản lý hội, góp phần xây dựng một môi trường xã hội cởi mở, công khai và minh bạch hơn./.

Từ ngày 16/10 đến 18/10/2024. Sở Nội vụ tỉnh Phú Yên, phối hợp với Học viện Hành chính quốc gia, Phân viện tại Đắk Lắk, tổ chức lớp tập huấn về công tác hội (Triển khai Nghị định 126/NĐ-CP ngày 8/10/2024 của Chính phủ về tổ chức, hoạt động và quản lý nhà nước về hội) cho các Sở, ngành liên quan, các Hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ và Lãnh đạo UBND của 9 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Phú Yên).

Xem Thêm

Nâng cao chất lượng thông tin trên thị trường chứng khoán
Sáng ngày 20/6/2025, Hội Kiểm toán viên hành nghề của Việt Nam (VACPA) phối hợp Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán (Bộ Tài chính) tổ chức hội nghị trực tuyến “Tuân thủ pháp luật chứng khoán và lưu ý các sai sót trong lập báo cáo tài chính”.
Tính chiến lược và lợi ích thực tiễn khi sáp nhập Liên hiệp hội Phú Yên và Đắk Lắk
Việc sáp nhập Liên hiệp hội Phú Yên với Liên hiệp hội Đắk Lắk là bước đi phù hợp với chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả theo Nghị quyết của Đảng và Nhà nước. Góp phần nâng cao chất lượng hoạt động, phát huy hiệu quả nguồn lực, thúc đẩy hợp tác phát triển KHCN giữa hai địa phương, đây là hướng đi chiến lược, phù hợp xu thế hội nhập và phát triển đất nước.
Trung tâm SRD phát động trồng rừng phủ xanh tương lai
Sáng ngày 16/6, tại bản Ta Khoang, xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, Trung tâm Phát triển Nông thôn Bền vững (SRD) phối hợp với các cơ quan, tổ chức địa phương đã long trọng tổ chức Lễ phát động chiến dịch trồng rừng phủ xanh tương lai, hưởng ứng Ngày Quốc tế chống Sa mạc hóa và Hạn hán (17/6).
Hà Tĩnh: Liên hiệp hội tổ chức thành công giải Pickleball
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) vừa tổ chức thành công Giải Pickleball kỷ niệm 30 năm thành lập (5/1995-5/2025). Giải đấu được đánh giá chất lượng, quy mô dành cho các bộ, công chức viên chức trong tỉnh.
Chủ tịch Phan Xuân Dũng chúc mừng Liên hiệp hội Hà Tĩnh nhân Kỷ niệm 30 năm thành lập
Sáng 26/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Tĩnh (Liên hiệp hội) đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập (27/5/1995-27/5/2025). Dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân, đại diện các tỉnh bạn, các sở ngành tại địa phương và lãnh đạo, cán bộ nhân viên của Liên hiệp hội qua các thời kỳ.

Tin mới

Nâng cao chất lượng thông tin trên thị trường chứng khoán
Sáng ngày 20/6/2025, Hội Kiểm toán viên hành nghề của Việt Nam (VACPA) phối hợp Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán (Bộ Tài chính) tổ chức hội nghị trực tuyến “Tuân thủ pháp luật chứng khoán và lưu ý các sai sót trong lập báo cáo tài chính”.
Tính chiến lược và lợi ích thực tiễn khi sáp nhập Liên hiệp hội Phú Yên và Đắk Lắk
Việc sáp nhập Liên hiệp hội Phú Yên với Liên hiệp hội Đắk Lắk là bước đi phù hợp với chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả theo Nghị quyết của Đảng và Nhà nước. Góp phần nâng cao chất lượng hoạt động, phát huy hiệu quả nguồn lực, thúc đẩy hợp tác phát triển KHCN giữa hai địa phương, đây là hướng đi chiến lược, phù hợp xu thế hội nhập và phát triển đất nước.
Đội ngũ trí thức góp ý Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng nhiệm kỳ 2025-2030
Sáng ngày 21/6/2025, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bình Thuận tổ chức Hội thảo “Góp ý góp dự thảo Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng, nhiệm kỳ 2025 – 2030” với sự tham dự của các đại biểu nguyên là lãnh đạo tỉnh, các chuyên gia, đội ngũ trí thức của tỉnh.
GS.TSKH Nguyễn Hữu Tăng qua đời
Theo thông tin từ gia đình, GS.TSKH Nguyễn Hữu Tăng, nguyên PCT Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam qua đời do bệnh nặng, hưởng thọ 89 tuổi.
Huỳnh Thúc Kháng: Ngòi bút sắc hơn trăm vạn quân
Được biết đến là một chí sĩ yêu nước, một nhà cách mạng và một chính khách đức độ, di sản rực rỡ và truyền cảm hứng bậc nhất của cụ Huỳnh Thúc Kháng còn ở sự nghiệp báo chí nơi ngòi bút được mài sắc thành vũ khí đấu tranh cho quyền lợi của dân tộc. Tên Huỳnh Thúc Kháng cũng được đặt cho trường dạy viết báo đầu tiên ở nước ta.
KHỞI NGUỒN CỦA BÁO CHÍ CÁCH MẠNG VIỆT NAM
Trong cuộc đời hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh có biết bao sự kiện quan trọng gắn liền với sự nghiệp cách mạng Việt Nam, trong đó phải kể đến sự ra đời của Báo “Thanh Niên”, cơ quan ngôn luận của Việt Nam Cách mạng Thanh niên đồng chí Hội.
Đưa Thái Bình trở thành điểm sáng của cả nước về phát triển giống lúa chất lượng cao bằng công nghệ tiên tiến
Ngày 18/6, tại Thái Bình, LHHVN phối hợp cùng Hội Giống cây trồng Việt Nam và Liên hiệp Hội tỉnh Thái Bình tổ chức hội thảo “Phát triển công nghệ sản xuất giống lúa chất lượng cao”. Chủ trì Hội thảo có GS.VS. Trần Đình Long - Chủ tịch Hội Giống cây trồng Việt Nam, ThS. Phạm Thị Bích Hồng - Phó Trưởng Ban Phổ biến kiến thức LHHVN và TS. Trần Thị Hòa - Chủ tịch LHH tỉnh Thái Bình.
Liên hiệp Hội Việt Nam làm việc với UBND tỉnh Sơn La
Ngày 17/6/2025, Đoàn công tác Liên hiệp Hội Việt Nam (LHHVN) do TSKH. Phan Xuân Dũng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch LHHVN làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Sơn La về đẩy mạnh hoạt động các tổ chức khoa học và công nghệ (KH&CN) trực thuộc LHHVN trên địa bàn tỉnh.
Trung tâm SRD phát động trồng rừng phủ xanh tương lai
Sáng ngày 16/6, tại bản Ta Khoang, xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, Trung tâm Phát triển Nông thôn Bền vững (SRD) phối hợp với các cơ quan, tổ chức địa phương đã long trọng tổ chức Lễ phát động chiến dịch trồng rừng phủ xanh tương lai, hưởng ứng Ngày Quốc tế chống Sa mạc hóa và Hạn hán (17/6).
An Giang: 25 giải pháp của Hội thi Sáng tạo kỹ thuật được vinh danh
Ngày 14&15/6, tại TP. Long Xuyên, Hội đồng Giám khảo Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh lần thứ XIV (năm 2024–2025) đã tổ chức chấm chọn vòng chung khảo với sự tham gia của các chuyên gia đến từ các sở, ban, ngành cấp tỉnh, doanh nghiệp, giảng viên Trường Đại học An Giang, Trường Cao đẳng Nghề An Giang cùng các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh.
Đồng Tháp: Lan tỏa tinh thần sáng tạo trong Thanh Thiếu niên, Nhi đồng
Sáng ngày 16/6, Ban Tổ chức Cuộc thi Sáng tạo Thanh Thiếu niên, Nhi đồng tỉnh đã tổ chức Lễ Tổng kết và Trao giải Cuộc thi lần thứ 18, năm 2025. Tham dự có Thường trực Ban Tổ chức Cuộc thi; đại diện lãnh đạo các sở ngành Tỉnh, UBND các huyện, thành phố; quý thầy cô giáo và các học học sinh.