Xây dựng trạm thu ảnh vệ tinh để giám sát môi trường
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ký hợp đồng với Công ty Truyền tin và xử lý ảnh của châu Âu để triển khai dự án. Công ty này sẽ cung cấp cho Việt Nam một trạm tiếp nhận hình ảnh từ các vệ tinh quan sát trái đất SPOT của Pháp và ENVISAT của Cơ quan Vũ trụ châu Âu.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Hùng Võ cho biết, trạm sẽ thu và xử lý 3 loại ảnh vệ tinh:
- Ảnh SPOT, có độ phân giải cao, tới 2,5 mét. Loại ảnh này phục vụ cho những nhu cầu cần quan sát mặt đất thật chi tiết.
- Ảnh Radar, độ phân giải 10 mét, giúp cho việc khảo sát những biến động trên mặt đất. Từ việc thu ảnh theo nhiều chu kỳ trong một năm, các chuyên gia sẽ tính ra được những thay đổi về độ che phủ của rừng, địa vật, độ cao...
- Ảnh Meritz: Độ phân giải 30 mét, dùng trong trường hợp chỉ cần quan sát những biến động có tính vĩ mô (quy mô lớn) như lũ, cháy rừng.., không cần ảnh quá chi tiết để giảm tốn kém.
Hiện tại, các công đoạn xây dựng cơ bản đang được tiến hành. Dự kiến vào cuối 2006, trạm sẽ bắt đầu thu và phát ảnh qua mạng đến người sử dụng. Trạm được điều hành bởi Trung tâm viễn thám của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Theo ông Đặng Hùng Võ, với việc đưa trạm này vào hoạt động, Việt Nam sẽ tiết kiệm được đáng kể chi phí mua ảnh. Vì trạm thu trực tiếp tín hiệu vô tuyến (là dạng ảnh thô) rồi về xử lý, nên ảnh thu được sẽ rẻ hơn nhiều so với việc mua ảnh đã qua xử lý, đồng thời chúng ta cũng có bản quyền ảnh của mình. Mặt khác, Việt Nam có thể hoàn toàn chủ động về thời gian để thu ảnh (muốn thu lúc nào thì thu), căn cứ vào tình hình thời tiết thực tế. Trong khi đó nếu mua ảnh của nước ngoài, ta phải đặt họ từ trước ít nhất nửa năm, lại không chủ động được về điều kiện thời tiết.
Ông Võ cũng cho biết, trước kia, nhà nước thường dành ngân sách cho một số cơ quan mua ảnh, dẫn đến sự chồng chéo, nơi cần không có, nơi có không cần. Vì vậy, trạm mới xây dựng này sẽ là nơi điều phối nguồn cung cấp ảnh vệ tinh cho cả nước, theo mức độ ưu tiên. Tất cả các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước có nhu cầu đều được sử dụng ảnh miễn phí. Các doanh nghiệp khác có thể được mua với giá rẻ để khuyến khích việc sử dụng ảnh.
Thông qua ảnh vệ tinh đã xử lý, các cơ quan khai thác như Bộ NN&PTNT, Bộ Thủy sản, Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam, Ủy ban quốc gia Tìm kiếm cứu nạn... có thể theo dõi được môi trường, nguy cơ cháy rừng, diễn biến tài nguyên đất, biển, nước, khoáng sản, dầu mỏ và các hoạt động tìm kiếm cứu nạn khẩn cấp, từ đó đưa ra biện pháp xử lý kịp thời.
Đây là dự án cho vay tài trợ từ phía Pháp, trị giá 20 triệu euro, được ký kết nhân dịp Tổng bí thư Nông Đức Mạnh sang thăm Pháp đầu tháng 6 vừa qua.
Hiện tại, một số trung tâm, viện nghiên cứu của Việt Nam cũng đang có hệ thống thu và xử lý ảnh song chất lượng ảnh không cao. Ảnh vệ tinh của Viện Vật lý (thuộc Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam) không đủ để phục vụ công tác điều tra chi tiết. Trung tâm khí tượng thuỷ văn có ảnh thu NOOA, nhưng độ phân giải rất thấp (từ 300- 400 mét), chỉ để phục vụ quan sát mây di chuyển.
Nguồn: vnexpress.net 27/7/2005