Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam
Thứ năm, 03/11/2005 14:26 (GMT+7)

Phát hiện thêm hai mặt trăng mới thuộc sao Diêm Vương

Pluto nằm trong vành đai KuiPer, một vòng chứa các mảnh băng phía ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương, được tạo ra từ quá trình hình thành Hệ Mặt trời. Trước đây, người ta từng cho rằng sao Diêm Vương là một ngôi sao đơn độc khi nó được phát hiện vào năm 1930 và được coi là hành tinh thứ 9 trong Hệ Mặt trời. Tuy nhiên, đến năm 1978, người ta đã phát hiện được vệ tinh đầu tiên của nó, Charon.

Hai mặt trăng mới của sao Diêm Vương, tạm được đặt tên là S/2005 P1 và S/2005 P2, mờ nhạt hơn sao Diêm Vương khoảng 5000 lần. P1, có đường kính khoảng từ 55 đến 160km, lớn hơn P2 khoảng 20%, P2 có kích thước tương đối nhỏ và có đường kính khoảng từ 45 đến 180km.

Các nhà khoa học tính toán được kích thước của những vệ tinh này nhờ vào lượng ánh sáng mà chúng phản chiếu. Tuy nhiên, họ không thể đưa ra được con số chính xác hơn bởi họ không biết chắc được là bề mặt của những mặt trăng này được bao phủ bởi lớp băng, hydrocarbon đặc hay chất gì khác nữa.

Ông Hal Weaver thuộc ĐH Johns Hopkins, một thành viên của nhóm nghiên cứu đã khám phá ra các mặt trăng này nói: "Lúc đầu tôi không thể nào tin được. Người ta đã tìm kiếm các vệ tinh của sao Diêm Vương từ rất lâu rồi".

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện được các vệ tinh này lần đầu tiên vào ngày 15-5, và những quan sát tiếp theo đã chứng minh được rằng chúng bay quanh quỹ đạo sao Diêm Vương với khoảng cách xa gấp hai lần so với Charon. P2 nằm cách Diêm Vương khoảng 49.000km và mất khoảng 25,5 ngày để bay quanh hành tinh này. Còn P1 thì nằm xa hơn, cách khoảng 65.000km và một vòng quỹ đạo của nó kéo dài 38 ngày.

Weaver nói: "Đây là lần đầu tiên người ta biết đến một vật thể trong vành đai Kuiper có nhiều vệ tinh". Khám phá này sẽ giúp các nhà thiên văn học nghiên cứu quá trình hình thành của hệ hành tinh Pluto-Charon. Charon là một mặt trăng tương đối lớn so với hành tinh mẹ của nó, với kích thước bằng khoảng 15% sao Diêm Vương. Để so sánh, mặt trăng của chúng ta chỉ có trọng lượng bằng khoảng 1,2% Trái Đất.

Một số nhà thiên văn học tin rằng có thể Pluto đã có được mặt trăng to lớn của nó sau khi va chạm với một hành tinh trẻ khác, tạo ra một mảnh vỡ và trở thành Charon. Mặc dù khám phá mới không khẳng định được dự đoán này, nhưng Weaver cho rằng do thực tế là các mặt trăng cùng nằm trên quỹ đạo của một hành tinh chung với Charon nên rất có thể chúng cùng xuất hiện trong một thời điểm. Tuy nhiên, cũng có thể P1 và P2 cũng có thể chỉ đơn thuần là các vật thể từ vành đai Kuiper mà sao Diêm Vương hút được.

Những cải tiến mới đây của kính thiên văn đã giúp các nhà thiên văn học khám phá ra vô số điều mới mẻ về các vật thể của vành đai Kuiper. Hồi đầu năm nay, khám phá về hành tinh 2003 UB313, có kích thước còn lớn hơn cả sao Diêm Vương và cách xa Mặt trời hơn, đã lại làm bùng lên cuộc tranh cãi về việc liệu có nên coi sao Diêm Vương là một hành tinh hay không.

Vậy liệu ngôi sao này có thêm vệ tinh nào ở vùng bị bóng tối che khuất hay không? Một thành viên khác của nhóm nghiên cứu, ông Andrreư Steffl nói: "Những bức ảnh mà Hubble thu được là phát hiện tinh tế nhất cho đến nay về những vật thể chung quanh Diêm Vương và dường như không còn bất cứ vệ tinh nào có kích thước lớn hơn 16km bay quanh ngôi sao này".

Nguồn: nhandan.com.vn 1/11/2005

Xem Thêm

Tiếp tục đổi mới nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức khoa học và công nghệ
Hiện nay Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHHVN) có trên 500 tổ chức khoa học và công nghệ (KH &CN). Các tổ chức KH&CN trực thuộc này được thành lập và hoạt động trên cơ sở các quy định của Luật Khoa học và Công nghệ và nghị định của Chính phủ, điều lệ của Liên hiệp Hội Việt Nam.
Tìm giải pháp chuyển đổi số toàn diện tại Liên hiệp Hội Việt Nam
Hơn 40 năm thành lập, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đang nỗ lực hiện đại hóa hoạt động trong bối cảnh chuyển đổi số trở thành yêu cầu cấp thiết. Tuy nhiên, Liên hiệp Hội Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều hạn chế về hạ tầng công nghệ và nhận thức, đòi hỏi những bước đi chiến lược hơn trong tương lai.

Tin mới

CHỦ TỊCH VUSTA PHAN XUÂN DŨNG CHÚC MỪNG NĂM MỚI XUÂN ẤT TỴ 2025
Nhân dip Xuân Ất Tỵ 2025, TSKH Phan Xuân Dũng, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã viết thu tay chúc mừng năm mới gửi tới các Hội thành viên, các tổ chức KH&CN trực thuộc; các nhà khoa học, hội viên, cán bộ, viên chức, người lao động thuộc hệ thống VUSTA. Ban biên tập Vusta.vn xin trân trọng đăng toàn bộ nội dung bức thư.
Hà Giang: Tổng kết hoạt động năm 2024 triển khai nhiệm vụ năm 2025
Ngày 16/01, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (Liên hiệp hội) tỉnh Hà Giang đã tổ chức hội nghị Ban chấp hành (BCH) Liên hiệp hội nhằm tổng kết hoạt động năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025; tham dự hội nghị có đại diện Ban Dân vận Tỉnh uỷ, một số sở, ngành, hội thành viên Liên hiệp hội tỉnh.