Liên hiệp Hội Thanh Hoá - 25 năm xây dựng và phát triển
Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hoá (gọi tắt là Liên hiệp hội), trải qua 25 năm xây dựng và phát triển, được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, Liên hiệp hội đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, từng bước khẳng định vai trò là tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức hoạt động trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ tỉnh Thanh Hoá.
Xác định việc phát triển tổ chức là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Liên hiệp hội, thể hiện vai trò là hạt nhân của đội ngũ trí thức trong tỉnh. Vì vậy, sau 25 năm hoạt động, số lượng hội viên và hội thành viên không ngừng lớn mạnh. Từ một tổ chức hội có 7 hội thành viên, với khoảng 8.000 cán bộ, hội viên (năm 1994) thì đến nay Liên hiệp hội đã có 30 hội thành viên, 05 trung tâm Khoa học Công nghệ trực thuộc và 5 đơn vị liên kết, với hơn 22.853 cán bộ, hội viên hoạt động tích cực, hiệu quả trên các lĩnh vực khoa học và công nghệ của tỉnh.
Liên hiệp hội tích cực tham gia vào các hoạt động của đời sống chính trị - xã hội; thực hiện tốt chức năng tập hợp, đoàn kết rộng rãi đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong tỉnh với nhiều hình thức đa dạng, nội dung hoạt động từng bước được đổi mới, thể hiện được vai trò là tổ chức chính trị - xã hội, đại diện cho trí thức KH&CN; là thành viên tích cực của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Thanh Hoá - thành tố quan trọng trong liên minh " Công - Nông - Trí".
Từ khi thành lập đến nay hoạt động KH&CN của Liên hiệp hội và các hội thành viên đạt được nhiều kết quả tốt, từ nghiên cứu ứng dụng đến chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật và phát triển cộng đồng. Đặc biệt từ năm 2008 đến nay, các hội thành viên và Cơ quan Thường trực Liên hiệp hội đã thực hiện trên 400 nhiệm vụ KH&CN, trong đó có 17 dự án của các tổ chức quốc tế, một số đề tài cấp bộ và cấp tỉnh, còn lại là đề tài cấp ngành và cơ sở. Các đề tài, dự án KH&CN đều bám sát yêu cầu phát triển của ngành, lĩnh vực góp phần giải quyết những yêu cầu bức thiết của cuộc sống. Kết quả nhiều đề tài, dự án có giá trị, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là trong phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn, nâng cao năng lực cộng đồng, xóa đói giảm nghèo và thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Nhiều đề tài, dự án đã tập hợp được đông đảo hội viên thuộc đa ngành, đa lĩnh vực tham gia.
Cơ quan Thường trực Liên hiệp hội và các Trung tâm KH&CN trực thuộc, thời gian qua đã thực hiện thành công hàng chục đề tài, dự án khoa học được nghiên cứu, triển khai tại những vùng miền núi đặc biệt khó khăn, tiêu biểu như: Dự án "Bảo tồn và phát triển bền vững rừng Luồng bản địa Thanh Hoá"; Dự án "Khôi phục nghề nuôi thả Cánh Kiến đỏ cho đồng bào các dân tộc thiểu số huyện Mường Lát" do Quỹ môi trường toàn cầu của Liên hiệp quốc tài trợ; Dự án "Quản lý lưu vực đầu nguồn có sự tham gia của cộng đồng tại huyện Bá Thước" và Dự án Nâng cao hiệu quả hợp tác và học hỏi của các tổ chức phi chính phủ Việt Nam - ENABLE", do tổ chức CARE quốc tế tại Việt Nam tài trợ; Đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước: "Xây dựng mô hình nuôi thả Cánh Kiến đỏ trên cây Cọ Khiết cho các tỉnh miền núi phía Bắc; cùng với một số dự án phát triển khác của Ngân hàng Thế giới và các tổ chức phi chính phủ tài trợ.
Xác định rõ hoạt động tư vấn, phản biện, giám định xã hội là một trong những nhiệm vụ quan trọng, khẳng định vị thế, vai trò của Liên hiệp hội, vì vậy đã được Đảng đoàn, Ban Thường vụ Liên hiệp hội quan tâm chỉ đạo thực hiện. Các cán bộ khoa học của Liên hiệp hội, các hội thành viên đã tham gia các hoạt động tư vấn và hội đồng Khoa học chuyên ngành, đóng góp tốt cho các chương trình, dự án của các bộ, ngành và địa phương.
Bám sát các sự kiện lớn của đất nước và của tỉnh, hoạt động thông tin, truyền thông của Liên hiệp hội, các Hội thành viên đã kịp thời tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những tiến bộ khoa học và kỹ thuật trong nước và thế giới; phản ánh được các tấm gương người tốt, việc tốt, những mô hình hoạt động Hội thiết thực và hiệu quả. Tuyên truyền, phổ biến nhân rộng các mô hình làm giầu và xóa đói giảm nghèo trong sản xuất nông nghiệp, chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, xây dựng các mô hình sinh kế cho đồng bào các dân tộc thiểu số ở các huyện miền núi trong tỉnh.
Hằng năm, Liên hiệp hội phối hợp chặt chẽ với Liên đoàn Lao động tỉnh trong việc khen thưởng cho các cá nhân được Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam trao Bằng Lao động sáng tạo. Liên hiệp hội đã phối hợp tham gia với các sở, ban, ngành, đoàn thể hỗ trợ kinh phí khen thưởng để tổ chức Hội thi Tin học trẻ toàn tỉnh; đồng thời đã chủ trì phối hợp với các sở, ngành có liên quan tổ chức thành công 11 Hội thi Sáng tạo kỹ thuật, Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng hàng năm, phát động tham gia Giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ toàn quốc đạt hiệu quả cao. Thông qua hội thi, cuộc thi, giải thưởng đã có hàng ngàn công trình, giải pháp kỹ thuật tham dự, hàng trăm công trình, giải pháp được Ban tổ chức trao giải, nhiều tác giả được nhận Bằng khen của các cơ quan Trung ương và Chủ tịch UBND tỉnh. Nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật được áp dụng vào thực tiễn làm lợi cho doanh nghiệp, nhà nước hàng chục tỷ đồng.
Đối với hoạt động tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu trong 5 năm qua, Liên hiệp hội đã thành lập Hội đồng xét chọn. Căn cứ vào các tiêu chí theo quy định, Liên hiệp hội đã xét chọn, giới thiệu và được Hội đồng xét chọn Trung ương công nhận 04 cá nhân là trí thức KH&CN Việt Nam tiêu biểu năm 2015, 2017 và năm 2019; trong đó 01 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; 01 trí thức KH&CN tiêu biểu cấp tỉnh năm 2018. 02 cá nhân được tôn vinh là nhà Khoa học của Nhà nông Việt Nam lần thứ nhất năm 2018, 2019. Liên hiệp hội đã phối hợp với các đơn vị có liên quan lựa chọn và giới thiệu các công trình đưa vào Sách vàng sáng tạo Việt Nam, báo cáo UBND tỉnh giới thiệu 06 công trình tiêu biểu vào Sách vàng sáng tạo Việt Nam. Kết quả có 04 công trình đã được vinh danh trong Sách vàng sáng tạo KH&CN Việt Nam năm 2017, 2018, 2019.
Công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế luôn được Liên hiệp hội và các Hội thành viên chú trọng, mở rộng quan hệ và hợp tác với nhiều tổ chức, cơ quan trong nước, các tổ chức quốc tế. Trong những năm qua, Liên hiệp hội đã huy động sự tham gia của nhiều chuyên gia, cán bộ khoa học đầu ngành của các đơn vị giúp đỡ, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cho các chương trình, dự án đạt kết quả cao hơn; Ký kết chương trình phối hợp hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ với nhiều đơn vị mới; Đón tiếp và làm việc với các tổ chức trong và ngoài nước để hợp tác và tìm kiếm các dự án, hỗ trợ đầu tư. Được sự giúp đỡ tài chính của các tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam, Liên hiệp hội và các hội thành viên đã thực hiện thành công nhiều dự án, với kinh phí được tài trợ gần 40 tỷ đồng, trong đó Cơ quan Thường trực Liên hiệp hội đã phối hợp tổ chức thực hiện thành công 9 dự án mang lại hiệu quả thiết thực.
Ghi nhận và đánh giá cao những thành tích hoạt động trong suốt 25 năm qua, Đảng và Nhà nước đã trao tặng cho Liên hiệp hội và một số hội thành viên nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có Huân chương Lao động hạng Nhì và nhiều Bằng khen, phần thưởng của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được hoạt động của Liên hiệp hội còn có một số tồn tại, hạn chế như: Tổ chức của Liên hiệp hội có sự phát triển về số lượng nhưng chất lượng và hiệu quả hoạt động còn chưa cao; Tỷ lệ trí thức được tập hợp trong các tổ chức của Liên hiệp hội còn hạn chế. Đặc biệt là trí thức trẻ, trí thức trong các doanh nghiệp và trí thức người Thanh Hóa ở tỉnh ngoài. Nội dung và phương thức tập hợp, đoàn kết và vận động trí thức vẫn chậm được đổi mới...
Hai mươi lăm năm, một chặng đường chưa phải là dài, nhưng đủ để chúng ta đánh giá được quá trình hoạt động và những thành tựu của tổ chức Liên hiệp hội đã đạt được, đánh giá những ưu điểm cũng như những tồn tại, hạn chế để có những giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức đại diện cho đội ngũ trí thức KH&CN tỉnh nhà.
Trong thời gian tới, Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hoá và đội ngũ trí thức của tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước tiếp tục phấn đấu, không ngững lớn mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, góp phần xây dựng Thanh Hoá sớm trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, ngày càng giàu đẹp, văn minh. /.