Công dụng của cây sen cạn

Sen cạn có nguồn gốc ớ Peru, vào thế kỷ XVI người ta mô tả nó đầu tiên và gọi là hoa màu máu của Peru. Ngày nay, sen cạn (naturtium) còn được gọi là cải soong Mỹ hoặc cải soong Mexico.

Ở Việt Nam, sen cạn được trồng nhiều nơi để làm cảnh, làm rau ăn và làm thuốc. Tuy mang tên sen nhưng loại cây này mọc trên cạn, không sống dưới nước. Có thể trồng ở vườn, dọc hàng rào, ở ban công vào tháng 5-9, hoa nở rất đẹp.

Các bộ phận của sen cạn như lá, hoa, quả, hạt đều được dùng làm thuốc. Có thể thu hái toàn cây quanh năm. Thường người ta hái những nụ hoa đầu tiên, các cành hoa mới nở và một số lá để làm thuốc, phân cây còn giữ gìn cho sinh trưởng, phát triển bình thường. Để lấy hạt, đợí đến khi quả thật chín, thu hái và giữ lại một phần để gieo, còn phần nhiều đem dự trữ dùng dần khi cây không có hoa và nụ hoa.

Hoa sen cạn được người dân Peru sử dụng làm thuốc từ rất lâu đời, chữa trị một số bệnh viêm nhiễm như viêm phế quản, viêm bàng quang. Hoa sen cạn cũng chứa một lượng Vitamin C khá cao (130mg trong 100g hoa tươi).

Theo Đông y, sen cạn có vị cay, chua _;tính mát, tác dụng thanh nhiệt giải độc, lương huyết (làm mát máu) cầm máu, điều kinh, lợi tiểu, nhuận trường, trị ho và chữa được bệnh hoại huyết (scorbut). Ngày dùng 15 – 30g lá tươi hoặc 2 – 3g hạt, sắc uống.

Sau đây là một số cách dùng sen cạn để chữa bệnh:

- Chữa ho, viêm phế quản mãn tính, viêm phổi:Lá sen cạn tươi 20 – 30g hoặc hạt sen cạn 2 – 3g _;giã nhỏ _;hãm với lQOml nước sôi trong 5-10 phút. Chia 2-3 lần uống sau bữa ăn. Có thế thêm ít đường hoặc chất thơm cho dễ uống.

- Chữa viêm bàng quang, tiểu tiện khó:Lá sen cạn 20 – 30g, sắc với 500ml nước, còn lại 200ml, chia 2 lần uống trong ngày _;sau khi ăn từ 2 – 3 giờ. Có thể dùng nước sắc này để súc miệng giúp bảo vệ chân răng được chắc hơn.

- Chữa đại tiện táo, đại tiện ra máu:Quả sen cạn đã chín, phơi khô hoặc hạt sen cạn 0,6 – 1 g nghiền thành bột, trộn với đường hoặc mật ong, uống trước khi đi ngủ. Có thể dùng quả tươi nghiền nát, lấy 1-3 muỗng cà phê nước quả hòa với đường (3-9 muỗng cà phê) để uống.