Các Hội chuyên ngành cần thể hiện vai trò đầu mối tổ chức kỳ thi Olympic
Từ năm 2010, Liên hiệp hội Việt Nam là cơ quan bảo trợ các giải thưởng, hội thi. Ngoài việc ủng hộ, khuyến khích về chủ trương đối với các hội, Liên hiệp Hội Việt Nam còn phối hợp với các hội thành viên thực hiện khâu tổ chức các giải thưởng, hội thi và hỗ trợ một phần kinh phí cho các giải thưởng, hội thi trong đó có các kỳ thi Olympic.
Các Sinh viên nhận giải thưởng Loa Thành năm 2020 do Tổng hội Xây dựng tổ chức
Kỳ thi Olympic Cơ học toàn quốc với hơn 30 năm hình thành và phát triển đã thúc đẩy mạnh mẽ việc học tập, nghiên cứu các môn Cơ học, phát triển và khuyến khích các tài năng sinh viên trong các trường đại học, học viện. Phong trào này đã thực sự như một nhân tố kích thích hoài bão khoa học của sinh viên, là sân chơi bổ ích không chỉ cho những sinh viên yêu thích Cơ học mà đã trở thành hoạt động trọng tâm, nơi khởi nguồn, lan tỏa tinh thần học tập của sinh viên trong các trường Đại học, học viện.
Nhìn lại trong 30 năm, các trường lớn như Đại học Xây dựng, Đại học Kiến trúc Hà Nội, Đại học Thuỷ lơi và ĐH Kiến trúcThành phố Hồ Chí Minh là những trường có nhiều đồ án dự thi và cũng là những trường đoạt nhiều giải (lần lượt là 271, 215, 150 và 89 giải chính thức các loại).
Tuy nhiên, những năm gần đây, sinh viên của nhiều trường có quy mô nhỏ và ở các địa phương cũng đã đoạt các giải cao nhất. Điều đó cho thấy hiệu ứng lan toả của giải thưởng đến các trường và xã hội. Đặc biệt, hợp tác quốc tế trong đào tạo được đẩy mạnh ở một số trường đã góp phần nâng cao chất lượng các đồ án tốt nghiệp, mà các giải nhất được xem là minh chứng.
Gặp mặt sinh viên đoạt giải thưởng Olypic Cơ học do trường Đại học Thủy Lợi tổ chức năm 2019
Gần đây, những khó khăn, còn hạn chế và kiến nghị về các kì thi Olympic như việc các trường đăng cai gặp rất nhiều khó khăn trong việc tạo ra nguồn tài trợ, kinh phí cho các hoạt động của cuộc thi. Nhiều trường hợp các thầy cô phải tự nguyện giảng dạy ngoài giờ không lương. Các sinh viên tham gia cũng được hỗ trợ rất ít về mặt vật chất hoặc các khuyến khích khác trong quá trình học tập, đặc biệt là sinh viên đã tham gia kỳ thi chưa có được một cầu nối thực sự đến với các cơ quan, doanh nghiệp, là nơi các em có điều kiện tiếp tục phát huy khả năng về kiến thức và trí tuệ của mình.
Ngoài ra, Sự không thống nhất về mặt nội dung, chương trình đào tạo ở các trường hiện nay ở Việt Nam, các môn học đang được giảng dạy với nội dung, thời lượng rất khác nhau, thậm chí là các ký hiệu, thuật ngữ chuyên môn khác nhau (nhiều trường đã chuyển dần sang sử dụng giáo trình dịch hoặc sử dụng nguyên bản giáo trình nước ngoài) cũng là một trở ngại không nhỏ cho thầy cô và sinh viên tham gia ôn luyện. Do đó, rất cần một cơ quan chủ quản đưa ra được khung chương trình chuẩn cho các loại hình trường khác nhau, từ đó có thể cơ cấu đề thi theo hướng chuyên và không chuyên cho phù hợp.
Hiện nay nhiều trường đã có quy trình cũng như kịch bản tổ chức được hoàn thiện, phong trào Olympic này đã được lan tỏa rộng rãi tới các trường đại học, các học viện và các trường cao đẳng, đặc biệt các trường thuộc lực lượng vũ trang tham gia ngày càng đông. Nhưng nguồn kinh phí vẫn còn hạn hẹp, nên chưa thể mở rộng cho các đối tượng sinh viên từng đoạt giải quốc gia, quốc tế. Đối với những sinh viên này cần lập một bảng riêng thi đấu với nhau.
Hội thảo tổng kết cuộc thi Olympic do LHHVN tổ chức năm 2020
Vì vậy, các cấp quản lý nên tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong đăng ký nhiệm vụ và thanh toán kinh phí tài trợ thực hiện nhiệm vụ tổ chức Olympic sinh viên toàn quốc hàng năm, nhất là các đơn vị phải tổ chức các bài thi thực nghiệm như Hội Vật lý VIệt Nam. Đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục duy trì hình thức khen thưởng cho các cá nhân và tập thể đạt giải như thông lệ đã thống nhất giữa Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo với Lãnh đạo Liên hiệp Hội Việt Nam.
Các hội cần tiếp tục đẩy mạnh và thể hiện vai trò đầu mối, đăng cai tổ chức các hội thi, giải thưởng; LHHVN tiếp tục là cơ quan bảo trợ và hỗ trợ một phần kinh phí cho các giải thưởng, hội thi; Thực hiện công tác phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng, tích cực giữa các cơ quan đăng cai tổ chức; Đổi mới nội dung và phương thức tổ chức các giải thưởng, hội thi theo hướng nâng cao chất lượng thí sinh, bài thi và giải thưởng nhằm xây dựng các giải thưởng hội thi thành các phong trào có sức hút, có sức hấp dẫn phù hợp với người trẻ, thúc đẩy phong trào phát triển khoa học trong thời đại mới.
PV.
