Ai đánh vỡ bình
Lịch sử Pháp ghi lại rằng khi vua Clovis (466 - 511) đến thành Soissons đã đánh vỡ một cái bình.
Sau đó, ở thời hiện đại, có câu chuyện rằng:
Một ông thanh tra giáo dục đến trường học ở tỉnh nọ, hỏi một cậu học sinh: Em có biết ai đánh vỡ cái bình ở Soissons không?
-Thưa thầy thanh tra, không phải em - cậu học sinh vội vàng đáp
Hỏi các học sinh khác, chúng đều sợ hãi trả lời như vậy. Ông thanh tra ngán trình độ học sinh trường ấy lắm. Buổi tối dự tiệc tại dinh tỉnh trưởng, ông thanh tra mới kể lại chuyện cho ông tỉnh trưởng nghe, ông tỉnh trưởng thản nhiên đáp: Có lẽ nó sợ bị phạt nên chối, trẻ con mà.
Ông thanh tra nhún vai thất vọng. Vừa hay có ông đốc học tỉnh nọ cũng đến dự tiệc, nghĩ rằng ông đốc học thế nào cũng thông hơn, ông thanh tra bèn kể lại đầu đuôi câu chuyện từ câu đáp của cậu học sinh đến câu nói của ông tỉnh trưởng. Nghe xong ông đốc học hỏi lại: Thế ngài vẫn chưa tìm ra đứa nào đánh vỡ bình à?
Quá bực tức vì thất vọng, ông thanh tra bèn làm tờ trình Bộ Giáo Dục về trình độ học sinh cũng như quan chức tỉnh ấy, thuật lại chuyện trên để Bộ nắm được thực trạng trình độ học vấn ở một tỉnh.
Nửa tháng sau Nha Thanh tra tiếp được tờ phúc đáp của Bộ. “Bản Bộ đã nhận được tờ trình của quý Nha về chuyện cái bình bị đánh vỡ. Bản Bộ xét thấy đây là một việc nhỏ, không cần thiết phải điều tra cho biết rõ thủ phạm làm gì vì sẽ rất phiền phức, lôi thôi. Theo ý kiến bản Bộ, quý Nha nên mua một cái bình khác thay vào đó cho nhanh. Khoản phí tổn ngân sách sẽ đài thọ, quý nha cứ gửi hoá đơn về, bản Bộ sẽ thanh toán”.