Giới thiệu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) được thành lập theo Quyết định số 121 BT ngày 29/7/1983 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) được thành lập theo Quyết định số 121 BT ngày 29/7/1983 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Khi mới thành lập, Liên hiệp Hội Việt Nam có 15 hội thành viên. Đến nay, trải qua hơn 30 năm xây dựng và phát triển, Liên hiệp Hội Việt Nam đã trở thành một tổ chức chính trị - xã hội lớn với 152 hội thành viên, trong đó có 89 hội ngành toàn quốc và 63 liên hiệp hội tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương. Bên cạnh đó, Liên hiệp Hội Việt Nam còn có hơn 500 đơn vị nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đào tạo được thành lập theo Nghị định 81; 101 cơ quan báo, tạp chí với hơn 400 ấn phẩm bao gồm báo, báo điện tử, tạp chí, bản tin, đặc san, trang tin điện tử và ấn phẩm khác.
Hội thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam gồm Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh, thành phố trực thuộc Trung và các hội, tổng hội hoạt động hợp pháp trên các lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, khoa học tự nhiên và khoa học công nghệ trong phạm vi cả nước tự nguyện tham gia Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.
Đại hội đại biểu toàn quốc là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Liên hiệp Hội có nhiệm kỳ là 5 năm. Cho đến nay Liên hiệp Hội Việt Nam đã qua 7 kỳ đại hội.
GS.VS Anh hùng Lao động Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa là Chủ tịch đầu tiên của Liên hiệp Hội Việt Nam (1983-1988).
GS.TS Hà Học Trạc Chủ tịch Liên Hiệp hội Việt Nam trong khoá II và khoá III (1988-1999).
GS.VS Anh hùng Lao động Vũ Tuyên Hoàng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam các khóa IV (1999-2004), khóa V (2004-2008).
PGS.TS Hồ Uy Liêm, Quyền Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam khóa V (2008-2010).
GS.VS.TSKH Đặng Vũ Minh, Chủ tịch Liên Hội Việt Nam khóa VI (2010-2015) và khóa VII (2015-2020)
TSKH Phan Xuân Dũng , Chủ tịch Liên Hội Việt Nam khóa VIII (2020-2025)
Hội đồng Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam được Đại hội bầu ra để lãnh đạo thực hiện các nghị quyết của Đại hội.
Thành viên của Hội đồng Trung ương bao gồm đại diện của tất cả các hội thành viên và một số nhà khoa học, nhà quản lý do Đoàn Chủ tịch Hội đồng Trung ương khoá trước giới thiệu và được đại hội chấp thuận. Để điều hành hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam giữa hai kỳ họp, Hội đồng Trung ương đã bầu ra Đoàn chủ tịch. Đoàn chủ tịch Hội đồng Trung ương khoá VIII có 26 thành viên do TSKH Phan Xuân Dũng làm Chủ tịch.
Liên hiệp Hội Việt Nam có chức năng:
1.Tập hợp, đoàn kết đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ người Việt Nam ở trong và ngoài nước; điều hòa, phối hợp và hướng dẫn hoạt động của các hội thành viên.
2. Làm cầu nối giữa các hội thành viên với các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức khác nhằm giải quyết những vấn đề chung đối với đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.
3. Đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức thành viên, của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam
Liên hiệp Hội Việt Nam thực hiện các nhiệm vụ chính sau đây:
1. Xây dựng và phát triển tổ chức:
a) Thực hiện công tác xây dựng, củng cố, phát triển và kiện toàn tổ chức bộ máy của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật ở Trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
b) Điều hòa, phối hợp và trợ giúp hoạt động của các hội thành viên;
c) Tăng cường mối liên kết liên ngành, liên vùng giữa các hội thành viên.
2. Vận động trí thức khoa học và công nghệ:
a) Phát huy truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm công dân, tinh thần hợp tác, tính cộng đồng, tính trung thực và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, đặc biệt là trí thức trẻ;
b) Tuyên truyền, phổ biến rộng rãi chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước trong đội ngữ trí thức khoa học và công nghệ;
c) Vận động trí thức khoa học và công nghệ người Việt Nam trong và ngoài nước tham gia các hoạt động cụ thể, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc;
d) Tạo điều kiện nâng cao trình độ nghề nghiệp, góp phần cải thiện đời sống tinh thần, vật chất của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ.
3. Tổ chức thực hiện các hoạt động:
a) Đề xuất, tham mưu cho Đảng và Nhà nước những vấn đề lớn về đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước, nhất là về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, chính sách đối với trí thức;
b) Chủ động tư vấn, phản biện và giám định xã hội nhằm góp phần xây dựng cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc hoạch định và thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, các chiến lược, quy hoạch, các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các dự án quan trọng;
c) Nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, chuyển giao các tiến bộ khoa học, công nghệ vào sản xuất và đời sống, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu;
d) Phổ biến kiến thức khoa học và công nghệ, tham gia xây dựng xã hội học tập, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài;
đ) Tổ chức, hướng dẫn và khuyến khích phong trào sáng tạo của quần chúng trong hoạt động khoa học và công nghệ;
e) Tham gia cấp chứng chỉ hành nghề, thực hiện giám sát hoạt động nghề nghiệp và các dịch vụ công theo quy định của pháp luật;
g) Tham gia phát triển cộng đồng, xóa đói giảm nghèo, chăm sóc sức khỏe nhân dân và các hoạt động xã hội khác.
4. Thực hiện vai trò thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam:
a) Phối hợp với các tổ chức thành, viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam triển khai các hoạt động chung nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp, tăng cường liên minh công nhân - nông dân - trí thức và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc;
b) Phản ánh nguyện vọng và ý kiến đóng góp của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ với Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;
c) Tham gia đấu tranh bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh, góp phần xây dựng và củng cố tình hữu nghị, sự hiểu biết và hợp tác giữa các quốc gia và dân tộc.
5. Tăng cường hợp tác với các hội, các tổ chức phi chính phủ của các nước, tham gia các tổ chức khoa học và công nghệ của khu vực và quốc tế theo quy định của pháp luật.
Để thực hiện tốt những nhiệm vụ nêu trên, Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên tiếp tục củng cố tổ chức của mình, thường xuyên tổ chức các hoạt động phổ biến kiến thức; nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; tư vấn, phản biện và giám định xã hội; thông tin; đào tạo; thành lập Quỹ hỗ trợ sáng tạo kĩ thuật Việt Nam (VIFOTEC). Trong nhiều năm qua, nhằm khuyến khích các hoạt động KH&CN, cải tiến kĩ thuật, Liên hiệp Hội Việt Nam cùng với Bộ KH&CN, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã tổ chức Giải thưởng sáng tạo khoa học và công nghệ Việt Nam (mỗi năm 1 lần) và Hội thi sáng tạo kĩ thuật toàn quốc (2 năm 1 lần).
Đảng và Chính phủ đã quan tâm và đánh giá cao hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam, thể hiện cụ thể qua một số những văn bản quan trọng như: Chỉ thị 45-CT/TW của Bộ Chính trị "Về đẩy mạnh hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam"; Chỉ thị 14/2000/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ " về việc triển khai thực hiện các biện pháp nhằm đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam"; Kết luận của Ban Bí thư số 145-TB/TW về tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW đối với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong giai đoạn từ nay đến năm 2010; Chỉ thị số 42-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp Hội Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước; Quyết định số 14/2014/QĐ-TTg ngày 14/02/2014 về hoạt động Tư vấn, Phản biện và Giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam,....
Ghi nhận những đóng góp của Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã tặng Liên hiệp Hội Việt Nam Huân Chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc Lập hạng Nhất và nhiều huân chương cao quý khác.
Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên sẽ tiếp tục phấn đấu, đổi mới tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động để cống hiến nhiều hơn và có hiệu quả hơn cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá nước nhà.
